ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΛΕΜΦΟΙΔΗΜΑ – ΠΩΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙΤΑΙ

Το λεμφοίδημα, γνωστό και ως “συλλογή λέμφου”, πρόκειται για μία εξαιρετικά σοβαρή κατάσταση, η οποία εντοπίζεται στα άνω και κάτω άκρα και επηρεάζει περίπου 140 εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Εκδηλώνεται με κατακράτηση υγρών και οίδημα των ιστών λόγω διαταραχής που παρουσιάζεται στο λεμφικό σύστημα και προκαλείται από την ανώμαλη συσσώρευση του λεμφικού υγρού. Η λέμφος, ανήκει στον αμυντικό μηχανισμό του σώματος καθώς καθαρίζει τους ιστούς από τους παθογόνους μικροοργανισμούς, στη συνέχεια φιλτράρεται μέσα από τους λεμφαδένες και τέλος ενώνεται με την φλεβική κυκλοφορία στην πορεία προς την καρδιά.

Το λεμφοίδημα διακρίνεται σε πρωτοπαθές και δευτεροπαθές. Αν και πρόκειται για μία ανίατη και προοδευτική πάθηση, αξίζει να σημειωθεί ότι, ένας αριθμός θεραπειών μπορεί να βελτιώσει τα συμπτώματα. Είναι απαραίτητο να επισημανθεί ότι, οι ιστοί με οίδημα των λέμφων, διατρέχουν υψηλό κίνδυνο μόλυνσης. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν πρήξιμο, οίδημα και πόνο από ένα πλήθος δευτερογενών επιπλοκών (πίεση, μυοσκελετικές διαταραχές από ασυμμετρία, περιορισμένη ροή αίματος). Σε προχωρημένο λεμφοίδημα, μπορεί να υπάρχει η παρουσία των αλλαγών του δέρματος, όπως αποχρωματισμός, υπερπλασία, υπερκεράτωση, θηλωμάτωση και έλκος.

Παθοφυσιολογία

Ένα υγειές λεμφικό σύστημα είναι σε θέση να προωθήσει τα φυσιολογικα λεμφικά υγρά(Λεύκωμα και υγρά) που προκύπτουν από το διάμεσο χώρο στην κυκλοφορία, να εγγυηθούν την ασφαλή κυκλοφορία των ανοσοκυττάρων και συνεπώς να ασκήσουν ασφαλώς το καθήκον τους ως εγγυητές ασφάλειας σε εξωγενείς η ενδογενείς λοιμώξεις.

Οι πρωτεϊνες που διακινούνται μέσω του λεμφικού συστήματος είναι πρωτεϊνες του πλάσματος οι οποίες εγκατέλειψαν την κυκλοφορία. Τα υγρά αντιστοιχούν στο νερό που διηθήθηκε από τα τριχοειδή αγγεία στο διάμεσο χώρο και δεν ξαναπορροφήθηκε ολοκληρωτικά.

Τα λεμφαγγεία μπορούν να αυξήσουν έως και 10 φορές τον – ανά μονάδα χρόνου -αποχετεύσιμο όγκο υγρών και πρωτεϊνών, χωρίς να έχουν το παραμικρό πρόβλημα. Αυτό ονομάζεται εγγυημένη βαλβιδική λειτουργία και το μέγιστο χωρητικότητα μεταφοράς.

Λεμφοίδημα και μεικτές μορφές λεμφοιδήματος

Η καθαρή μορφή λεμφοιδήματος στηρίζεται στην ανεπάρκεια της μειωμένης χωρητικότητας μεταφοράς του λεμφικού συστήματος. Αυτό σημαίνει ότι κάποιες παθολογικές διεργασίες αλλοίωσαν τη χωρητικότητα του λεμφικού συστήματος, ώστε να μην είναι πια δυνατόν να αποχετευτεί το λεμφικό υγρό. Σε αυτή την περίπτωση, δεν  υφίσταται εγγύηση της βαλβιδικής λειτουργίας. Όταν συνοδεύεται από ανεπάρκεια σε χαμηλές χωρητικότητες, μιά επιπλέον παθολογική διεργασία η οποία οδηγεί σε επιπλέον αύξηση του λεμφικού υγρού (όπως π.χ. σε χρόνια φλεβική ανεπάρκεια που προκαλεί ανεπάρκεια της εγγυημένης βαλβιδικής λειτουργίας), οδηγεί σε λεμφοίδημα μεικτού τύπου.

Σύμφωνα με μια μελέτη του Pecking και συνεργατών, αναπτύχθηκε 3 χρόνια μετά από μαστεκτομή και ακτινοβολία, εκτεταμένο λεμφοίδημα σε 19% του συνόλου των περιστατικών. Το 77% ήταν σε ενδιάμεσο στάδιο και μόνο 4% ήταν ελεύθερα από κάθε διαταραχή λεμφικής παροχέτευσης.

Στην εκδήλωση του λεμφοιδήματος συμβάλλουν:

  • Οργανική και λειτουργική βλάβη της ήδη υπερφορτωμένης λεμφικής αντλίας.
  • Εμφάνιση ασθένειας πού οδηγεί σε αύξηση του προς αποχέτευση λεμφικού υγρού.
  • Συνδυασμός των δύο πιθανοτήτων.